Εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων στην Κίνα το 2008, κάποια έργα του Αριστοφάνους μεταφράστηκαν στην κινεζική γλώσσα, για να ανέβουν παραστάσεις στο Πεκίνο ως φόρο τιμής στον Ελληνικό πολιτισμό. Σε μια συνέντευξή του ο μεταφραστής του Αριστοφάνους, που είναι Κινέζος λόγιος, έκανε μια διαπίστωση που ηχεί παράξενη στ’ αυτιά μας: Στην Κινεζική λογοτεχνία δεν υπάρχει κωμωδία. Η Κίνα δεν ξέρει να γελά.Ας μην συγχέουμε τις έννοιες. Οι Κινέζοι γνωρίζουν πώς να γελούν, όπως όλοι οι άνθρωποι. Δεν γνωρίζουν όμως τι είναι σκώμμα, σάτιρα, σαρκασμός.
Αλλά και αυτό το περίφημο Βρετανικό φλέγμα, πού νομίζετε ότι το βρήκαν οι Βρετανοί. Ο Σαίξπηρ είναι κατευθείαν συνεχιστής των Ελλήνων τραγικών. Άπαντες οι Άγγλοι λόγιοι έχουν Ελληνική παιδεία και πολλοί από αυτούς γνωρίζουν Ελληνικά. Για παράδειγμα, πόσοι γνωρίζουν ότι ο Όσκαρ Ουάιλντ στα 1874 κέρδισε το χρυσό μετάλλιο του κολεγίου Μπέρκλει για τα Ελληνικά γράμματα.
Αλλά και η Λατινική Γραμματεία από πότε νομίζετε ότι αποκτά κείμενα που χρήζουν σοβαρής μελέτης. Από την εποχή που η Ελλάδα κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους.
Οι Άραβες ασχολήθηκαν με τα γράμματα από τότε που μεταφράστηκε στην Αραβική γλώσσα ο Αριστοτέλης και η Αναγέννηση δεν είναι τίποτε άλλο από την αναγέννηση του Ελληνικού Πνεύματος. Ακόμη και την Αμερική την ίδρυσαν άνθρωποι βαθιά πεπαιδευμένοι με την Ελληνική παιδεία – από την εξέλιξη που είχε αργότερα.
Από όπου λείπει το χιούμορ λείπει και ο πολιτισμός. Το αστείο είναι επακόλουθο της ζωής μέσα στο άστυ, την πόλη, και είναι κάτι άγνωστο για τον αγροίκο, τον κάτοικο των αγρών.
Πώς να θεωρηθεί πολιτισμένο ένα θρησκευτικό κείμενο, απ’ όπου λείπει το γέλιο, όπως είναι η Βίβλος
Ο μόνος που γελά στην Παλαιά Διαθήκη είναι ο Δαυίδ κι αυτός όταν βρίσκεται ακόμη στην αμαρτωλή ζωή του. Όταν έρχεται στο δρόμο του θεού γράφει τους θρηνητικούς ψαλμούς του.
Από την Καινή Διαθήκη μάλιστα, λείπει κάθε υποψία χαμόγελου.
Στην Ελληνική σκέψη το γέλιο είναι θρησκευτική πράξη. Οι Έλληνες γελούν για να τιμήσουν τους Θεούς τους. Ο Ύπατος Θεός των Ελλήνων, ο Ζεύς, γελά στην Ιλιάδα Φ-389: « Άκουγε ο Ζεύς, καθήμενος στον Όλυμπο, και γέλασε το φυλλοκάρδι του.»
Στα Ελευσίνια Μυστήρια γελούν σε μίμηση της Θεάς Δήμητρας που την έκανε να γελάσει η Ιάμβη, όταν αναζητούσε την Κόρη της που την είχε απαγάγει ο Πλούτων: « Μέχρι που με τ’ αστεία της η έμπιστη Ιάμβη, και τα πολλά της σκώμματα, κατάφερε την πάναγνη κυρά, σε γέλια να ξεσπάσει και ν’ αποκτήσει ευχάριστη διάθεση». ( Ομηρικός Ύμνος στη Δήμητρα : 202 – 204 ).
Στην κωμωδία γελούν προς τιμήν του Διονύσου και ο Αριστοφάνης είναι ο τελευταίος εκπρόσωπος μιας μακράς παράδοσης στην κωμωδία, που είχε άξιους θεράποντες τον Έρμιππο, τον Εύπολι, τον Κράτη, τον Άλεξι, τον Φιλοκλή, τον Ηγήμονα - για να αναφέρουμε μόνο λίγα ονόματα.
Αν θέλαμε να ορίσουμε με δυο λόγια τον Ελληνικό πολιτισμό, θα λέγαμε ότι είναι η Χαρά της Ζωής.
ΥΨΙΠΥΛΗ
